Kiedy znajdziesz rannego ptaka, co zrobisz? a) przejdziesz obojętnie ? - dlaczego? Boisz się ptaków, a może nie wiesz jak po prostu udzielić pomocy? b) udzielisz pierwszej pomocy, wiesz jak to zrobić i jesteś do tego przygotowany. Przynajmniej wiesz do kogo zwrócić się o pomoc. To tylko kilka pożytecznych uwag - zapraszam : Pogotowie dla ptaków: Warto poznać informacje - zapisz - kto udziela pierwszej pomocy ptakom na Twoim terenie - sprawdź przez internet . W jednych miejscowościach są to: pogotowia dla ptaków, w innych jest to straż miejska lub stowarzyszenia, weterynarze, nadleśnictwa, ornitolodzy. Warto zapamiętać : I. Nie bierz ptaka od razu do domu . Jeśli to młody ptaszek (ma na sobie piórka jak puszek), odłóż go na gałąź lub wyższe krzaki. (przed kotami) Jego rodzice powinni pojawić się wkrótce i udzielić odpowiedniej instrukcji młokosowi. Przyniosą mu tak się nie zdarzy, trzeba udzielić mu wsparcia. Ważne : jeśli młody otwiera dziobek tzn. że jest głodny i trzeba włożyć mu do dzióbka małą kuleczkę jedzenia i podać wodę pipetką . Więcej: Słyszałam niedawno w tv wypowiedź weterynarza na temat pomocy jerzykowi: jeśli znajdziesz go na ziemi:należy podrzucić do góry ze dwa razy, by mógł odfrunąć. Z ziemi nie umie poderwać się sam. Jerzyki z natury nie chodzą po ziemi jak inne ptaki, czołgają się. II. Udzielamy pomocy : 1. Zabezpiecz ręce rękawicą lub materiałem zanim weźmiesz ptaka do ręki (nie musisz). Nie wiesz przecież czy jest chory . 2. Zadzwoń o pomoc lub zanieś do miejsca udzielania pomocy - najlepiej w pudełku z otworami , by ptak miał dostęp świeżego powietrza i nie zadusił się. Jeśli dzwonisz o pomoc, sprawdź czy ptak jest zaobrączkowany, by podać tę bardzo ważną informację . Jak szukać pomocy? a) - telefonem przez internet - przydadzą się znajomi; b) - zadzwoń do straży lub weterynarza, do Zoo, pobliskiej lesniczówki i zasięgnij porady jak masz dalej postępować. Możesz zrobić zdjęcie ptaka i przesłać do miejsca pomocy, by ustalić co to jest za ptak i czy jest pod ochroną, jak pomóc. Jak ratują ptaki w STOLICY : świetna instrukcja, warto przeczytać; 3. Podaj wodę do picia i coś do jedzenia. Nie zawsze wiadomo kiedy ostatnio ptak jadł lub pił. Dobre są gotowane żółtko jaja lub złap jakiegoś owada, larwę. Możesz śledzić dalsze losy ptaka. Co zrobić, by nie zlekceważono rannego ptaka i nie odesłano Cię z "kwitkiem"? Znać przepisy , by wiedzieć czego możesz wymagać - na pewno udzielenia pomocy. Najtrudniejsze jest pierwsze udzielanie pomocy : niestety nie uczą tego w szkołach. To przeżycie pełne adrenaliny. Kłopot sprawia brak wiedzy na temat "ratownictwa ptasiego". Dlatego założyłam tego bloga, by przybliżać temat. Napisz i opisz Twoje ratowanie ptaków. Podziel się swoim są wszelkie najmniejsze szczegóły, szczególiki. Melita

Stołówka dla ptaków podczas zimy – do przygotowania z dziećmi. Zaczęła się zima, ta prawdziwa! Wychodźmy na zewnątrz, korzystajmy z pobliskich lasów, parków, górek, wzniesień. Niech nam się chce ruszyć z domu. Zarówno lekarze, jak i psycholodzy głośno mówią o tym, jak dobrze robi ruch… no i podczas zabaw wydzielają się

Powinien być to duży, widny pokój z oknami skierowanymi na południowy zachód lub wschód. Klatki nie należy ustawiać naprzeciwko okna ani w przeciągu. Powinna stać stale w jednym miejscu, gdyż ptaki szybko przyzwyczajają się do swojego otoczenia. W tym samym pomieszczeniu nie powinny znajdować się inne zwierzęta, szczególnie drapieżne (pies, kot), gdyż wywołuje to u ptaków ciągły stres. Również telewizor i radio mogą być przyczyną stresu. Temperatura w granicach 18 stopni C jest wystarczająca. Zbyt mała wilgotność powietrza prowadzi do zaburzeń w pierzeniu. W sklepach dostępne są klatki z metalu lub drewna. Dla papug poleca się klatki metalowe (nie zniszczą ich), zaś dla wróblowatych – drewniane. Lepsze są klatki długie, a wąskie niż kwadratowe lub okrągłe. Odstęp między prętami powinien być nie większy niż 12 mm. Wielkość klatki musi być dostosowana do ptaków, które mamy zamiar w niej trzymać. Generalnie powinna być ona taka, aby jej szerokość była większa niż dwukrotna rozpiętość skrzydeł. Przykładowo: wielkość klatki dla dwóch papużek falistych powinna wynosić 40 cm długości, szerokości i wysokości. W hodowli używamy klatek ażurowych, semibox (do połowy zabudowane szkłem lub metalem) i box (całkowicie zabudowane, szyba tylko z przodu, przydatna dla ptaków ciepłolubnych i nerwowych). Bardzo ważne są odpowiednie drążki w klatce. Muszą mieć różną średnicę(od 0,5 do 4 cm). Najlepsze są z drzew owocowych (wiśniowe), z wierzby, iwy. Rozmieścić je należy w przeciwległych końcach klatki, nie za blisko ścian, tak, aby ogon ptaka nie dotykał ścianki przy obrocie. Drążki nie powinny znajdować się jeden nad drugim oraz nad pokarmem lub wodą, aby ptaki nie zanieczyszczały ich własnymi odchodami. Klatki można malować farbami nietoksycznymi, najlepiej na jaskrawe kolory zaś karmidełka i pręty na musimy utrzymywać w czystości, sprzątając w nich często i dokładnie.

Jest to lista przygotowana przez wolontariuszy Stołecznego Towarzystwa Ochrony Ptaków, na podstawie informacji od osób, które prowadzą wymienione placówki lub uzyskały w nich pomoc dla poszkodowanych ptaków. Mamy nadzieję, że dzięki umieszczeniu w Internecie tej listy uda się Wam uratować więcej ptaków. Miasto Nazwa instytucji

Przypadki, które wymagają udzielenia pierwszej pomocy ptakowi, można podzielić na wymagające natychmiastowej interwencji lekarskiej i takie, które wymagają udzielenia pomocy tego samego dnia. Do przypadków wymagających pomocy natychmiastowej zaliczyć możemy: • zaparcie jaja, • krwawiące pióro, • rozległe poparzenia, • krew w kale, • podejrzenie połknięcia ciała obcego lub substancji trującej, • objawy neurologiczne, • silną duszność. Do przypadków wymagających pomocy tego samego dnia: • wypadnięcie kloaki, • podgryzienie (np. przez kota, fretkę lub psa), • uraz głowy, • wrośniętą/zaciśniętą obrączkę, • zwracanie z wola, • biegunkę. ZAPARCIE JAJA Do najczęstszych przyczyn zaparcia jaja należą niedobory mineralno-witaminowe, a w szczególności niedobór wapnia. Wynikają one najczęściej z niewłaściwej i ubogiej diety, którą karmiona jest większość papug. Wytworzenie jaja i prawidłowe uwapnienie skorupki to ogromny wysiłek dla organizmu, w trakcie którego zużywana jest duża ilość wapnia. W niektórych przypadkach niedobór tego pierwiastka może doprowadzić do wytworzenia jaja ze słabo uwapnioną skorupką. Do przyczyn zaparcia jaja można też zaliczyć: zaburzenia hormonalne (ciągłe składanie jaj), słabe mięśnie, otyłość czy wytworzenie zbyt dużego jajka. Objawy, jakie może wykazywać ptak z zaparciem jaja, to: • napuszenie, osowiałość; • siedzenie na dnie klatki (czasem z rozszerzonymi na boki nogami); • duszność, rytmiczne ruchy ogona w górę i w dół; • parcie; • krew w kale lub w okolicy kloaki; • powiększony obrys jamy ciała; • brak odchodów. Jeśli w trakcie badania klinicznego zauważymy powiększony obrys jamy ciała lub wyczujemy w niej twór, możemy podejrzewać zaparcie jaja. W celu jego potwierdzenia należy wykonać RTG. Najmniej stresujący dla pacjenta, a zarazem bardzo łatwy sposób na wykonanie RTG, to umieszczenie ptaszka w pudełku kartonowym, w torebce papierowej lub w pojemniku z plexi, bezpośrednio na kasecie do RTG. Na zdjęciu wykonanym w ten sposób uwapnione jajo będzie widoczne. Postępowanie przy zaparciu jaja Przede wszystkim, jeśli stan pacjenta na to pozwala, należy go nawodnić przez podskórne podanie płynu Ringera z mleczanami z dodatkiem płynu Duphalyte. Przy podejrzeniu niedoborów wapnia należy domięśniowo podać rozcieńczony wapń, w dawce 50-100 mg/kg. Do kloaki można podać niewielką ilość rozpuszczalnego w wodzie żelu, np. do USG, za pomocą tuberkulinówki. Kolejnym krokiem jest umieszczenie pacjenta w inkubatorze, w temperaturze 28-30º, z dosyć wysoką wilgotnością – około 70-80%. Aby zapewnić komfort ptakowi, dobrze jest przykryć, choćby częściowo, inkubator oraz zagwarantować mu ciszę i spokój. W niektórych przypadkach, szczególnie jeśli ptak krótko wykazuje objawy zaparcia i nie ma podejrzenia przyklejenia jaja do ściany jajowodu czy skrętu jajowodu, po około 90 minutach od podania wapnia uzasadnione jest podanie oksytocyny w dawce 5 IU/kg, podskórnie lub domięśniowo. Ponieważ zaparcie jaja jest niezwykle bolesne, należy zadbać o podanie pacjentowi leków przeciwbólowych, np. butorfanolu w dawce 0,5-2 mg/kg lub meloksykamu w dawce 0,1-0,2 mg/kg Opisane postępowanie zwykle w ciągu 24 godzin doprowadza do złożenia jaja. Jeśli pomimo nawodnienia oraz podania leków i umieszczenia w inkubatorze ptak nie złożył jaja, konieczne jest odesłanie pacjenta do lecznicy specjalizującej się w leczeniu ptaków. Powodem niezniesienia jaja pomimo powyższego postępowania może być „przylepienie” się jaja do ściany jajowodu, zrosty lub stany zapalne w obrębie układu rozrodczego, skręt jajowodu lub zbyt duże jajo. Możliwe powikłania zaparcia jaja to, zrosty w obrębie jajowodu, zapalenie otrzewnej lub jajowodu. Należy pamiętać, że zaparcie jaja stanowi poważne zagrożenie dla życia. KRWAWIĄCE PIÓRO Najczęściej można się spotkać z krwawieniem z rosnącego pióra. Może do niego dojść w wyniku urazu skutkującego złamaniem. Niekontrolowane krwawienie może doprowadzić do wykrwawienia się ptaka. Należy jak najszybciej przyłożyć patyczek higieniczny do końcówki pióra i uciskać przez około 2-3 minuty. Jeśli ten sposób nie da oczekiwanego efektu, można zastosować KMNO4 w proszku, w ten sam sposób, w jaki stosujemy go u psów czy kotów do zatamowania krwawienia z paznokcia. Czasem, jeśli krwawienie jest silne, co może być też dodatkowo nasilone przez stres wywołany unieruchomieniem ptaka, można podwiązać bliższą część pióra powyżej miejsca złamania. Dalszą część można bezpiecznie odciąć. Po zatamowaniu krwawienia należy obserwować pacjenta przez około godzinę, by mieć pewność, że nie doszło do ponownego krwawienia. W bardzo rzadkich przypadkach, można usunąć krwawiące pióro, wyrywając je. Jest to jednak zabieg bolesny i powinien być przeprowadzany tylko w uzasadnionych przypadkach, najlepiej w znieczuleniu ogólnym i po podaniu leku przeciwbólowego. POPARZENIA Najczęściej do poparzeń dochodzi w wyniku wylądowania ptaka w garnku z gorącą wodą lub na patelni z gorącym olejem. Zwykle są to poważne poparzenia, obejmujące nogi od stóp w górę. W takich przypadkach należy przemyć rany chłodną solą fizjologiczną, by obniżyć temperaturę tkanek (jeśli jest to świeże oparzenie) oraz by oczyścić rany z zanieczyszczeń. Następnie można przemyć ranę łagodnym roztworem dezynfekcyjnym, np. 0,05-proc. chlorheksydyną. Dalsze postępowanie zależy od stopnia poparzenia: • Przy poparzeniach pierwszego stopnia uszkodzeniu ulega tylko powierzchowna warstwa skóry. Dochodzi do zmiany koloru poparzonego miejsca, do zaczerwienia. Poparzenie tego typu goi się w miarę szybko. W takich przypadkach zaleca się smarowanie ran maścią stosowaną przy oparzeniach, np. Argosulfanem. • Przy poparzeniach drugiego stopnia dochodzi do głębszego uszkodzenia tkanek, nie tylko naskórka, ale też skóry właściwej. Tworzą się pęcherze wypełnione sterylnym płynem surowiczym, które mogą pękać i ulegać wtórnym zakażeniom. Takie oparzenia goją się znacznie dłużej. • Przy poparzeniach trzeciego stopnia dochodzi do głębokiego uszkodzenia tkanek wraz z tkankami podskórnymi, często również do wtórnych zakażeń. • Przy poparzeniach drugiego, a szczególnie trzeciego stopnia należy nawodnić pacjenta. Ważne jest też minimalizowanie ryzyka wtórnych zakażeń przez przemywanie środkami dezynfekcyjnymi i stosownie maści lub opatrunków. Należy zadbać również o terapię przeciwbólową. Autorka z dobrym powodzeniem stosuje maść Argosulfan, która dzięki zawartości soli sodowej sulfatiazolu ma działanie przeciwbakteryjne, szczególnie na bakterie Gram-ujemne. Niska rozpuszczalność tej substancji pozwala na utrzymanie stałego stężenia leku w ranie. W trakcie leczenia miejscowego należy zalecić właścicielowi, by zrezygnował z piasku jako podłoża w klatce. W zastępstwie można używać ręczników papierowych, ligniny bądź gazet. • Przy poparzeniach trzeciego stopnia, gdy doszło do powstania ran, zaleca się zakładanie opatrunków, przynajmniej do czasu wstępnego zagojenia. Dobrze sprawdzają się opatrunki, takie jak Granuflex lub Aqua-gel, które tworzą efektywną barierę przed zakażeniem zewnętrznym rany, są jednak przepuszczalne dla tlenu i leków (Aqua-gel). Charakteryzują się dobrą adhezją do skóry i rany, bez tendencji do przyklejania się. Zmiana takiego opatrunku jest bezbolesna, nie uszkadza młodego, narastającego naskórka. Wraz ze zmienianym opatrunkiem z rany usuwane są też wydzieliny i martwe tkanki. Jeśli pacjent jest łagodny i oswojony, możliwe jest założenie opatrunków bez zastosowania znieczulenia ogólnego. W przypadku poparzeń antybiotykoterapia również powinna być wdrożona. Zaleca się podawanie antybiotyków/chemioterapeutyków o szerokim spektrum działania, takich jak: fluorochinolony, np. enrofloksacyna (5-10 mg/kg co 12-24 godziny), amoksycylina z kwasem klawulanowym (125 mg/kg co 12 godzin) lub połączenia trimetoprimu z sulfonamidami (np. Biseptol 8-20 mg/kg co 8-12 godzin). Ważne, by wybrany lek był dostępny w formie płynnej, tak by właściciel był w stanie podać go ptakowi bezpośrednio do dzioba. Nie zaleca się rozpuszczania leku w wodzie do picia, gdyż nie mamy wtedy pewności, czy pacjent przyjął odpowiednią dawkę. Fot. 3. Nimfa, poparzenie stopy i palców. KREW W KALE Świeża krew w odchodach zwykle pochodzi z układu rozrodczego albo bezpośrednio z kloaki. Przyczyną tego stanu rzeczy mogą być nowotwory w obrębie układu rozrodczego (najczęściej gonad), inne patologie tego układu lub kloaki, a także stan zapalny lub brodawczaki/nowotwory ściany kloaki. Niekiedy przyczyną może być też połknięcie ciała obcego, stan zapalny w obrębie układu pokarmowego, czasem silne zatrucie ołowiem lub choroby nerek. Przy owrzodzeniach czy chorobach wątroby lub koagulopatiach również można stwierdzić obecność krwi w kale, choć zwykle wtedy kał ma zabarwienie ciemne i nie jest to świeża, lecz nadtrawiona krew. Odchody takie wydalane są też przez ptaki, które nie pobierają pokarmu. Zanim pacjent zostanie odesłany do przychodni specjalizującej się w leczeniu ptaków, należy rozpocząć leczenie podtrzymujące. Można podać witaminę K w dawce 0,2-2,5 mg/kg Jeśli mamy podejrzenie podrażnienia lub owrzodzeń przewodu pokarmowego, baryt zadziała łagodząco. Bezpiecznie można go podać do wola, wymieszanego z małą ilością ciepłego pokarmu do karmienia ręcznego, w dawce 25-50 ml/kg. Jeśli nie ma możliwości odesłania pacjenta, koniecznie trzeba znaleźć przyczynę krwawienia i rozpocząć odpowiednie leczenie. POŁKNIĘCIE CIAŁA OBCEGO I ZATRUCIE Przy podejrzeniu połknięcia ciała obcego pomocne w zdiagnozowaniu i w określeniu jego umiejscowienia będzie RTG. Jeśli ciało obce znajduje się w wolu lub w żołądku gruczołowym, należy usunąć je endoskopowo. Jeśli ptak spożył roślinę lub substancję trującą, można podać do wola roztwór węgla aktywowanego. OBJAWY NEUROLOGICZNE Gdy do lecznicy trafi ptasi pacjent siedzący na dnie klatki, niemogący utrzymać się na żerdce, z zaburzeniami równowagi, przede wszystkim należy zorientować się, czy te symptomy są wynikiem ogólnej złej kondycji i niedoborów mineralno-witaminowych, czy są to objawy neurologiczne. Zaburzenia neurologiczne u ptaków mogą objawiać się klasycznymi drgawkami, brakiem koordynacji ruchów, torticollis, kręceniem się w kółko etc. Bardzo ważne jest dokładne zebranie wywiadu. Niedobór wapnia Powodem zaburzeń neurologicznych może być niedobór wapnia, szczególnie często spotykany u papug żako i u papug z zaburzeniami hormonalnymi skutkującymi składaniem jaj. Jest to wynik niedoborowej diety, złożonej głównie z nasion, z niewłaściwym stosunkiem wapnia do fosforu, oraz braku dostępu do promieniowania UV. W takim przypadku należy pobrać krew, by oznaczyć poziom wapnia w surowicy i uzupełnić go, podając domięśniowo rozcieńczony roztwór Ca w dawce 50-100 mg/kg, oraz rozpocząć suplementację drogą doustną. Jeśli drgawki są bardzo nasilone, można również podać diazepam w dawce od 0,5 do 1,0 mg/kg lub albo fenobarbital w dawce 1-2 lub nawet do 5 mg/kg Podawanie diazepamu można powtarzać dwu- lub trzykrotnie. Zatrucie metalami ciężkimi Inną częstą przyczyną zaburzeń neurologicznych może być zatrucie metalami ciężkimi, np. ołowiem lub cynkiem. Źródłem tych metali mogą być np. ocynkowane siatki używane do budowy wolier lub farba malarska. Przy podejrzeniu zatrucia tymi metalami należy wykonać RTG, które uwidoczni ewentuane kawałki metali w żołądku, oraz pobrać krew, by oznaczyć ich poziom we krwi. Jeśli ptak jest zatruty ołowiem lub cynkiem, należy podać np. CaEDTA w dawce 35 mg/kg co 12-24 godziny, później można podawać do wola przez 5 dni. Infekcje wirusowe Przyczyną objawów neurologicznych mogą być też infekcje wirusowe. Przy infekcji paramyxowirusem (PMV1) objawy mogą być zarówno neurologiczne (opistotunus, torticollis, drżenia), jak i ze strony układu pokarmowego czy oddechowego. Bornawirus z kolei, powodujący neuropatyczne rozszerzenie żołądka, również może powodować objawy neurologiczne, takie jak drżenia czy brak koordynacji ruchów. Niezależnie od powodu objawów neurologicznych, należy rozpocząć leczenie podtrzymujące. DUSZNOŚĆ Silna duszność jest sytuacją wymagającą jak najszybszej wizyty w gabinecie. W trakcie rozmowy z właścicielem sama obserwacja ptaka w klatce jest bardzo pomocna, by ocenić jego stan. Pozwala przede wszystkim na określenie stopnia duszności. Ptaki z objawami silnej duszności często oddychają z otwartym dziobem, rytmicznie poruszają ogonem w górę i w dół („tail bobbing”), kichają, mają zaostrzone szmery oddechowe, a świsty często są słyszalne „gołym uchem”. Przyczyny duszności Przyczyną duszności mogą być, tak jak u innych zwierząt, problemy z górnymi lub dolnymi drogami oddechowymi. Dosyć często spotykaną przyczyną duszności jest przytkanie nozdrza nadmierną ilością złogów naskórka, które uniemożliwiają swobodny przepływ powietrza. Do takiej sytuacji dochodzi najczęściej u ptaków żywionych niedoborową dietą, ubogą w witaminę A i jej prekursory. Ponieważ witamina A bierze udział w różnicowaniu się komórek nabłonkowych, przy jej niedoborze dochodzi do metaplazji nabłonków i hiperkeratozy naskórka. Jeśli przytkanie nozdrza jest przyczyną problemów oddechowych, usunięcie złogów przyniesie natychmiastową ulgę. By uzupełnić niedobór tej witaminy, podajemy 5000-20000 IU/kg witaminy A w iniekcji, to rozwiąże problem. Nadmierna ilość wydzieliny w nozdrzach, w zatokach lub w tchawicy również może być powodem problemów z oddychaniem. Obecność wydzieliny w zatokach, wypływ z nosa lub z oczu występują zarówno przy niedoborze witaminy A, jak i przy infekcji Chlamydophila spp. czy Mycoplasma spp. Inną przyczyną silnej duszności może być utknięcie ciała obcego, np. łuski prosa w tchawicy. Aspergillus, tworząc ziarniniaki grzybicze w górnych drogach oddechowych lub w płucach czy w workach powietrznych, bardzo często wywołuje objawy silnej duszności i niewydolności oddechowej. Szczególnie często choroba ta spotykana jest u papug żako. Zatrucie oparami rozgrzanego teflonu, na co narażone są ptaki których klatki stoją w kuchni, powoduje zapalenie płuc z silną dusznością. Obrzęk i stan zapalny krtani/tchawicy, spowodowany wdychaniem substancji toksycznych czy silnie drażniących, takich jak dym papierosowy, będzie powodować słyszalne świsty przy oddychaniu lub duszność. Innym, możliwym powodem objawów oddechowych jest obecność w tchawicy lub w workach powietrznych pasożytów sternostoma tracheacolum (szczególnie u kanarków i innych małych ptaszków). By to stwierdzić, należy zwilżyć gazikiem i rozsunąć pióra nad tchawicą, a następnie skierować na nią mocny strumień światła. Pozwala to zwykle na uwidocznienie pasożytów tchawicy. Ivermektyna, nakropiona na skórę w dawce 0,2 mg/kg (w praktyce kropelka), jest dobrym rozwiązaniem w takich przypadkach. Inne przyczyny problemów z oddychaniem to obecność płynu lub guza w jamie ciała czy znaczne powiększenie wątroby. W takich sytuacjach brzuszne worki powietrzne są uciskane, co uniemożliwia ich pracę, powodując duszność i zwiększony wysiłek oddechowy. Postępowanie w przypadkach niewydolności oddechowej u ptaków Pierwsza pomoc w przypadkach niewydolności oddechowej to tlenoterapia w komorze tlenowej lub pudełku, w którym został przyniesiony pacjent. Należy zapewnić ptakowi spokój i ciszę. Czasami, jeśli pacjent jest mocno zestresowany, pomocne może się okazać podanie środków uspokajających, np. butorfanolu w dawce 1-2 mg/kg w połączeniu z midazolamem w dawce 0,25-0,5 mg/kg Jeśli stan pacjenta poprawi się po tych czynnościach, dalszą ulgę przyniesie nebulizacja. Do nebulizacji najlepiej zastosować roztwór soli fizjologicznej, samej lub w połączeniu z antybiotykami/chemioterapeutykami, takimi jak enrofloksacyna, amikacyna czy tylozyna (tab. 1). Można też nebulizować roztworem soli fizjologicznej w połączeniu z deksametazonem lub z teofiliną/aminofiliną. Zalecany czas nebulizacji to ok. 10-15 minut 2 razy dziennie. Dalsze postępowanie uzależnione jest od przyczyny duszności. Autor: lek. wet. Agnieszka Drohobycka-Wawryka Przychodnia Weterynaryjna „Parotka” dla ptaków i zwierząt egzotycznych, Kraków Zdjęcia: z archiwum autorki Streszczenie: Nagłe przypadki u ptasich pacjentów są wyzwaniem diagnostycznym dla niejednego lekarza weterynarii. Udzielenie pierwszej pomocy takim pacjentom wymaga często umiejętności i postępowania innego niż w medycynie ratunkowej psów i kotów. Przyczyną stanów nagłych u ptaków mogą być zarówno zaburzenia ogólnoustrojowe, takie jak niedobory mineralno-witaminowe, ale też nieszczęśliwe wypadki, np. wylądowanie na patelni z gorącym olejem. W artykule omówiono częste przypadki wymagające natychmiastowej pomocy. Summary: Emergancies in birds are a diagnostic challange for many veterinarians. Administering the first aid for such patients requires different skills and action from that used in emergency medicine for dogs or cats. The reason for such cases in birds can be both systemic disorder, such as mineral-vitamin deficiencies, as well as unfortunate accidents for example landing on a pan with hot oil. Frequent cases requiring immediate remedy were discussed in the article. Przejdź do następnej strony

dla nauczyciela (Pierwsza pomoc) Poznanie definicji niepe³nosprawnoœci i choroby przewlek³ej oraz zasad postêpowania w czasie ataku astmy. S³uchaj¹ pogadanki nauczyciela. Powtarzaj¹ i utrwalaj¹ zdobyte wiadomoœci. Umie logicznie dokoñczyæ rozpoczête zdanie. Podsumowanie zdobytych wiadomoœci i umiejêtnoœci. Zabawa Niedokoñczone

Życie dzikich ptaków jest pełne niebezpieczeństw – grozi im uderzenie w szybę, spotkanie z kotem lub wypadnięcie z gniazda. Ludzie ciągle znajdują zranione lub poważnie osłabione ptaki. Jak należy się wówczas zachować? Tłumaczymy, jak możesz pomóc zranionemu zwierzęciu. Spis treści Pierwsza pomoc dla zranionego ptakaObserwacja zwierzęciaZabezpieczenie rannego ptakaZabranie zwierzęcia do lekarza weterynarii lub organizacji zajmującej się ochroną ptakówWniosek – warto rozejrzeć się wokół! Trzeba przyznać, że szanse na przeżycie ciężko rannego ptaka są niestety niewielkie. Ptaki wykazują wysoki metabolizm i mają stosunkowo mało krwi w organizmie, więc największe zagrożenie dla ich życia stanowią otwarte rany. Do tego dochodzi niebezpieczeństwo ze strony kotów, kun czy lisów. Dlatego tak ważne jest, by szybko zauważyć rannego ptaka i nie zwlekać z pomocą. Jak ta pomoc powinna dokładnie wyglądać? Przygotowaliśmy najważniejsze wskazówki na wypadek znalezienia zranionego ptaka. Poniższe trzy kroki pierwszej pomocy pozwalają zrozumieć, co jest najważniejsze w nagłych wypadkach: Pierwsza pomoc dla zranionego ptaka Obserwacja ptaka – jakie ma obrażenia? Zabezpieczenie ptaka – ostrożnie chwyć zwierzę ręcznikiem i umieśćcie w pudełku z otworami umożliwiającymi przepływ powietrza; pudełko należy wyłożyć kawałkami ręcznika kuchennego. Wezwanie pomocy – zanieś ptaka do lekarza weterynarii lub skontaktuj się z organizacją zajmującą się ochroną dzikich ptaków. Obserwacja zwierzęcia Zanim zaczniesz nerwowe poszukiwania pudełka dla zranionego lub poważnie osłabionego ptaka, najpierw upewnij się, że zwierzę naprawdę potrzebuje pomocy weterynaryjnej. W przypadku widocznych obrażeń (ran, urazów po ugryzieniu lub złamań kości) sprawa zwykle jest oczywista. Należy wówczas od razu przejść do drugiego kroku i zabezpieczyć ptaka. Inaczej rzecz się ma w przypadku osłabionych ptaków bez widocznych obrażeń. Odróżnienie chorego ptaka od tego zdrowego nie jest dla laika łatwe, co zresztą zrozumiałe. Jeśli nie masz pewności, co się z nim dzieje, zostaw go na miejscu i obserwuj przez chwilę. Czy ptak może chodzić? Kołysze się lub przewraca? Jest w stanie uciekać? Ptaki są nieśmiałymi zwierzętami i zwykle szybko uciekają, kiedy człowiek podejdzie zbyt blisko. Jeśli jednak pozostaje skulony lub wciąż leży na ziemi, to najprawdopodobniej potrzebuje pomocy. Uderzenie w szybę Do najczęstszych obrażeń u ptaków należą urazy czaszkowo-mózgowe spowodowane uderzeniem w szybę. W najlepszym wypadku kończy się to dla ptaka lekkim wstrząśnieniem mózgu i po chwili na dojście do siebie będzie on mógł znów poderwać się do lotu. Kiedy zauważysz na tarasie lub balkonie leżącego na grzbiecie ptaka, nie dotykaj go od razu. Najpierw chwilę go poobserwuj. Ptaki nie są bowiem przyzwyczajone do dotykania. Podnoszenie lub głaskanie wywołuje u nich niepotrzebny stres, którego w takiej sytuacji należy bezwzględnie unikać. Poczekaj chwilę i upewnij się, czy ptak na pewno jest poważnie ranny. Jeśli w wyniku dokładnej obserwacji dostrzeżesz obrażenia ciała, dziobu, oczu lub skrzydeł, wówczas, o ile to możliwe, zabierz go do lekarza weterynarii celem dalszego zbadania (punkty 2. i 3.). Szczególne postępowanie: młode ptaki Szczególnie wiosną znajdowanych jest najwięcej ledwo upierzonych ptaków lub takich bez upierzenia, które wypadły z gniazda. W takim wypadku najlepszym rozwiązaniem jest odłożenie zwierzęcia do własnego gniazda, o ile pisklakowi nic się nie stało. Znajdź na najbliższym drzewie gniazdo, ostrożnie podnieś młodego ptaka i umieść go z powrotem w gnieździe. Zostań na miejscu, by poobserwować gniazdo. Zaczekaj do powrotu ptasich rodziców i upewnij się, czy wciąż karmią swoje potomstwo. Jeśli tak, oznacza to, że Twoja misja ratunkowa zakończyła się powodzeniem. Jeśli masz kłopot z odszukaniem gniazda – nie możesz do niego dotrzeć lub rodzice nie wracają do niego nawet po dłuższym czasie – należy zabrać ptaszka do ośrodka opieki nad dzikimi ptakami lub lekarza weterynarii. Pamiętaj przy tym, że młode ptaki, bez piór lub słabo upierzone, szybko się wychładzają, więc na czas transportu należy utrzymywać je w cieple (ręczniki, ciepło rąk). Czy wiesz, że...? Nie musisz się w ogóle martwić o to, że rodzice odrzucą pisklę tylko dlatego, że je dotknęliście. Ludzki zapach nie przeszkadza dorosłym ptakom, ponieważ nie mają one wrażliwego zmysłu węchu. Znalezienie gałęźnika Jeżeli znaleziony ptak jest już w pełni upierzonym młodym osobnikiem – tak zwanym gałęźnikiem, to prawdopodobnie opuścił już swoje gniazdo. W takim przypadku jego powrót do gniazda jest niemożliwy. Jeśli ptak wygląda na zdrowego, poobserwuj go jeszcze co najmniej przez godzinę. Rób to z zachowaniem odpowiedniej odległości, aby rodzice odważyli się zbliżyć się do niego z pożywieniem. Jeśli ptak znajduje się w strefie zagrożenia, możesz umieścić go w bezpiecznym, zielonym miejscu w pobliżu tego, w którym został znaleziony. Pisklęta przywołują swoich rodziców i zwykle doprowadzają ich do siebie. Jeśli po godzinie rodzice nie zjawią się z pożywieniem, zanieś młodego ptaka do lekarza weterynarii lub najbliższego ośrodka opieki nad dzikimi ptakami. Sprawdź w Internecie, gdzie mieszczą się takie organizacje. Pozostaw pisklę w doświadczonych rękach. Nigdy nie próbuj samodzielnie się nim zajmować i wychowywać! Wychowanie i wypuszczanie młodych, osieroconych ptaków to skomplikowany proces, który należy pozostawić profesjonalistom. © alho007 / z otworami wentylacyjnymi i wyłożony ręcznikiem papierowym to dobry sposób na zabezpieczenie rannego ptaka na czas transportu do lekarza weterynarii lub innego miejsca, gdzie otrzyma potrzebną opiekę. Zabezpieczenie rannego ptaka Jeśli ptak wymaga pomocy weterynaryjnej lub musi zostać przetransportowany do ośrodka opieki nad dzikimi ptakami, należy go ostrożnie chwycić i umieścić w kartonowym pudełku wyłożonym materiałowym lub papierowym ręcznikiem. Oto sposób postępowania: Zarzuć na ptaka ręcznik lub koc, aby go złapać. Ułatwi to podniesienie go z ziemi i jednocześnie pozwoli uniknąć wszelkich obrażeń. Ranne ptaki mogą ze strachu podrapać lub uszczypnąć dziobem! Szczególną ostrożność należy zachować podczas chwytania ptaków drapieżnych. Trzymając ptaka, należy uważać, by nie ścisnąć go zbyt mocno. Zbyt mocny ucisk klatki piersiowej lub brzucha może doprowadzić do zagrażających życiu kłopotów z oddychaniem. Dlatego ptaka powinno dotykać się tylko po to, aby umieścić go w pudełku transportowym. Zbyt długie trzymanie lub głaskanie, nawet w dobrej wierze, może jedynie wystraszyć nieśmiałe zwierzę. Kartonowe pudełko doskonale nadaje się do transportu i rozpoczęcia opieki nad rannym ptakiem. Wyłóż je materiałowymi lub papierowymi ręcznikami albo kilkoma warstwami gazety. Odchody ptaka będą wówczas skutecznie wchłaniane, a rannemu zwierzęciu będzie ciepło, miękko i bezpiecznie. Uwaga: pudełko musi być odpowiednio duże i posiadać otwory umożliwiające dopływ powietrza. Zabranie zwierzęcia do lekarza weterynarii lub organizacji zajmującej się ochroną ptaków Transport do najbliższego gabinetu weterynaryjnego lub ośrodka zajmującego się ochroną ptaków oznacza dla rannego zwierzęcia ogromny stres. Jeżeli chcesz samodzielnie zanieść ptaka do lekarza lub kliniki weterynaryjnej, upewnij się, że jego stan jest wystarczająco stabilny. Jeśli nie masz co do tego pewności, zasięgnij telefonicznej porady od przedstawiciela służby ratownictwa zwierząt lub lekarza weterynarii. Ponadto istnieją specjalne usługi kurierskie ukierunkowane na transport ptaków, jednak czas oczekiwania na odebranie ptaka może być naprawdę długi w zależności od godziny, dnia tygodnia i miejsca. Przewożąc ptaka własnym samochodem, przypnij karton pasem bezpieczeństwa i zachowaj szczególną ostrożność podczas jazdy! Karmić znalezionego ptaka? Jeśli transport do gabinetu weterynaryjnego lub innego miejsca, gdzie sprawowana jest opieka nad ptakami, trwa stosunkowo długo (ponad godzinę), wówczas może zajść konieczność podania zranionemu ptakowi wody i pożywienia. W przypadku poważnie cierpiących ptaków, niezdolnych do zjedzenia ziaren, dobrze sprawdzi się roztwór glukozy. Za pokarm dla wszystkich gatunków ptaków (w tym młodych) w nadzwyczajnej sytuacji może posłużyć białko ugotowanego na twardo jajka. Uwaga: otwarte rany lub ostre krwawienie Otwartymi ranami z ostrym krwawieniem należy zająć się tak szybko, jak tylko się da. Ostrożnie przetrzyj otwartą ranę miękkim, suchym ręcznikiem i, jeśli to możliwe, sięgnij po środek dezynfekujący. Lekko dociśnięty wacik również może pomóc złagodzić ranę. Wniosek – warto rozejrzeć się wokół! Wielu rannym ptakom można pomóc, jeśli zostaną znalezione i trafią pod opiekę w odpowiednim czasie. Lekarze weterynarii, którzy specjalizują się w ornitologii, potrafią zająć się złamanymi kośćmi, obrażeniami skrzydeł, urazami mózgowo-czaszkowymi, ranami po ugryzieniach i chorobami zakaźnymi. Jeśli obrażenia okażą się zbyt poważne, wówczas lekarz uśpi ptaka i uwolni go od cierpienia. W sytuacji, gdy pierwsza pomoc weterynaryjna zakończy się sukcesem, odpowiednie organizacje zajmujące się pierzastymi pacjentami zapewnią ptakowi powrót do pełnego zdrowia. Ptak zostanie przygotowany do samodzielnego życia na łonie natury. Po krótkim czasie spędzonym pod czujnym okiem fachowców zostanie ostatecznie wypuszczony na wolność.

1. Λуς уфጥм
2. Չ эδаአαнт еሞилυшο
   1. Эр վոт ኂ
   2. Уφуፀዘч дрուз

Stowarzyszenie Szansa dla Bociana: Kozubszczyzna 142 21-030 Motycz: Kozubszczyzna 142 21-030 Motycz tel.: 798-102-534 e-mail: szansadlabociana@gmail.com: ptaki (bocian biały, bocian czarny) Stowarzyszenie Leśne Przytulisko: Skrzynice Drugie 60 23-114 Jabłonna: Skrzynice Drugie 60 23-114 Jabłonna PIERWSZA POMOC PTAKOM! To nasza sobotnia interwencja. Leżący kilka godzin gołąb, w pełnym słońcu. Ktoś się zlitował i wysypał trochę kaszki. Choć w tym przypadku, gołąb powinien natychmiast trafić do złamane z przemieszczeniem. Prawdopodobnie nigdy nie będzie latał. Dlatego prosimy – przeczytajcie tekst i zapamiętajcie jak udzielać pierwszej pomocy ptakom. 1. Gdy ratowany ptak jest z gatunku niebezpiecznych lub znajduje się w niebezpiecznym miejscu (np. na wysokości), czekamy na przybycie odpowiednich służb. 2. Do transportu ptaków najlepiej nadają się kartonowe pudła. 3. W przypadku nieopierzonych piskląt lub wyziębionych zadbajmy o wysoką temperaturę. 4. Ptaki poimy. Wodę można podać za pomocą strzykawki lub pipety. 5. Podloty – jeśli nie mają widocznych obrażeń, zostawiamy w spokoju. 6. Ptaki ranne, zakrwawione, z widocznymi obrażeniami – wymagają natychmiastowej pomocy! 7. Jerzyki na ziemi zawsze pomagają naszej pomocy. Jeśli są w dobrej kondycji wystarczy je delikatnie podnieść i same odlecą, gdyż ptaki te nie potrafią wzbić się w powietrze z ziemi.

Pierwsza pomoc przedweterynaryjna TropiCat Z myślą o wszystkich kotach i ich opiekunach przygotowaliśmy poradnik pierwszej pomocy przedweterynaryjnej. Dowiesz się z niego, jak pomóc swojemu kotu, zanim dotrzesz z nim do weterynarza.

ZAWSZE BEZPIECZEŃSTWO LUDZKIE JEST NAJWAŻNIEJSZE jeśli mamy do czynienia z gatunkiem który może być potencjalnie niebezpieczny np. orłem bielikiem, lepiej odstąpić od dokładnego badania i w możliwie najbezpieczniejszy dla ptaka i człowieka sposób włożyć zwierzą do skrzynki transportowej jeśli zwierzę wymagające pomocy znajduje się w miejscu niebezpiecznym np. na lodzie, w wodzie, na jezdni, wysoko na drzewie czy na drutach wysokiego napięcia należy poczekać na przybycie odpowiednich służb i nie ryzykować bez potrzeby wszelkie czynności przy chorym zwierzęciu powinno się wykonywać z zachowaniem higieny oraz w środkach ochrony osobistej chory ptak nie powinien mieć kontaktu ze zwierzętami domowymi a wszelkie sprzęty z którymi miał styczność powinny być zdezynfekowane pod okiem lekarza weterynarii Pierwsza pomoc to działania jakie podjęte zostaną przez dostarczeniem ptaka do odpowiedniej placówki gdzie oceniony zostanie jego stan i podjęte zostaną dalsze działania. Pierwsza pomoc dzikim ptakom podzielić można na dwie części: pomoc doraźna tj. karmienie i przetrzymywanie pomoc medyczna tj. opatrzenie ran Pamiętajmy że pierwsza pomoc nie zastąpi nigdy profesjonalnych działań lekarskich. Pierwsza pomoc powinna być udzielana po konsultacji ze specjalistą. Zabezpieczenie ran: dbając o własne bezpieczeństwo (tj. używając rękawiczek, druga osoba fachowo przytrzymuje zwierzę) należy unieruchomić miejsca złamań i zabandażować rany, tak aby w trakcie transportu nie pogłębiały się urazy. KAŻDY LEKARZ WETERYNARII MOŻE OPRACOWAC RANE I UNIERUCHOMIC ZŁAMANE KOSCI CZY USZKODZONE STAWY - RANY BĘDĘ ZABEZPIECZONE PRZED CZYNNIKAMI ZEWNETRZNYMI I URAZY NIE BĘDĘ SIĘ POGLEBIAC. W razie potrzeby lekarz może skonsultować się z placówką zajmującą się rehabilitacją ptaków dzikich. U drobnych ptaków tj. wielkości wróbla bez wprawy i wiedzy nie powinno się zakładać opatrunków – łatwo jest pogłębić uraz i skrzywdzić ptaka, a mała masa ciała nie powoduje pogłębienie urazu. W takich przypadkach najlepiej ograniczyć ruch. Ptak krwawiący znajdź ranę obandażuj używając dużej ilości materiałów chłonnych zostaw ptaka w spokoju skonsultuj się z lekarzem weterynarii jeśli krew pochodzi z jamy ustnej (czyli układu pokarmowego lub oddechowego) zapewnij ptakowi spokój i jak najszybciej udaj się do fachową poradę Ptak wyziębiony powoli podnoś temperaturę, zbyt szybkie ogrzanie może doprowadzić do zapaści krążeniowej. najpierw pojenie (podawaj tylko płyny izotoniczne - te komercyjnie dostępne dla sportowców nie nadają się dla ptaków !) potem małe ilości lekkostrawnej, łatwo przyswajalnej karmy Ptak nieprzytomny przenieś do bezpiecznego miejsca zapewnij komfort termiczny obserwuj nie podawaj pokarmów ani wody na siłę

wZ6j. 176 454 233 60 204 260 4 111 496

pierwsza pomoc dla ptaków